Decennia lang zijn de maatschappelijke normen rond seks dramatisch veranderd. Van de onderdrukte tijdperken van het midden van de twintigste eeuw tot de seksuele revolutie van de jaren zestig en daarna zijn houdingen en gedragingen geëvolueerd. Nu doet zich een nieuwe trend voor: jonge mensen zijn in aanzienlijk mindere mate betrokken bij seksuele activiteiten dan voorgaande generaties. Dit is geen plaatselijk fenomeen; het is een mondiale verschuiving die wordt waargenomen in landen van de VS en Groot-Brittannië tot Japan en Duitsland. Maar waarom? En maakt het uit?
De cijfers liegen niet
Gegevens uit de General Social Survey in de VS laten een sterke verdubbeling zien van het percentage 18- tot 29-jarigen dat het afgelopen jaar geen seksuele activiteit heeft gemeld, van 12% in 2010 naar 24% in 2024. Japan, dat wordt geconfronteerd met een demografische crisis, heeft gezien dat de helft van zijn jongvolwassenen tot halverwege de twintig seksueel onervaren bleef, wat alleen al in 2024 heeft bijgedragen aan een afname van de bevolking van miljoenen mensen. Dit gaat niet alleen over het veranderen van voorkeuren; het is een systemische verschuiving met verstrekkende gevolgen.
Economische tegenspoed en uitgestelde onafhankelijkheid
Eén sleutelfactor is economische instabiliteit. Door de stijgende huisvestingskosten, de studieschulden en de onzekere werkgelegenheid zijn veel jongeren tot ver in de twintig en dertig financieel afhankelijk van hun ouders. Zoals Luke Brunning, een onderzoeker aan de Universiteit van Leeds, opmerkt: “Als je thuis woont, is dat niet per se de meest gunstige omgeving om veel seks te hebben.” Deze economische realiteit dwingt velen om seksuele verkenningen uit te stellen of helemaal achterwege te laten.
Nuchterheid en veranderende sociale normen
Een ander stukje van de puzzel is de toename van nuchterheid onder jongeren. Uit gegevens van Gallup blijkt dat de alcoholconsumptie onder 18- tot 34-jarigen de afgelopen twintig jaar met 10% is afgenomen. Deze verschuiving, die ‘Generation Sensible’ wordt genoemd, weerspiegelt een bredere trend in de richting van een gezondere levensstijl en het nemen van minder risico’s.
De digitale kloof en eenzaamheid
De opkomst van digitale communicatie heeft ook een rol gespeeld. Terwijl dating-apps verbinding beloven, zorgen ze vaak voor isolatie. Generatie Z wordt bestempeld als ‘de meest verbonden maar eenzaamste generatie’, waarbij digitale interacties de intimiteit in de echte wereld vervangen. De ironie is grimmig: hyperconnectiviteit heeft zich niet vertaald in verhoogde seksuele activiteit.
Geestelijke gezondheid en angst
De problemen op het gebied van de geestelijke gezondheid nemen onder jongeren toe, en angst kan een belangrijke barrière vormen voor seksuele verkenning. De angst voor afwijzing, faalangst of simpelweg de overweldigende druk om te conformeren kan individuen verlammen. Hoe minder iemand zich bezighoudt met seksuele activiteit, hoe intimiderend het wordt, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.
Is dit een crisis?
De vraag blijft: is deze afname van seksuele activiteit reden tot zorg? Voor sommigen is het antwoord ja. Seks is in verband gebracht met een betere levenskwaliteit, algemene gezondheid en zelfs sociale cohesie. Anderen beweren dat het simpelweg een kwestie is van het veranderen van prioriteiten. Als jonge mensen tevreden zijn met hun keuzes, is er geen inherent probleem.
Het veranderende landschap
Uiteindelijk is de afname van de seksuele activiteit onder jongeren een complex fenomeen dat wordt veroorzaakt door economische tegenslagen, veranderende sociale normen en de opkomst van digitaal isolement. Of het een crisis is of gewoon een nieuwe realiteit valt nog te bezien. Maar één ding is duidelijk: het landschap van seks en relaties ondergaat een dramatische transformatie.
Het onderliggende probleem is misschien niet het gebrek aan seks zelf, maar de bredere maatschappelijke factoren die bijdragen aan vervreemding, economische onzekerheid en geestelijke gezondheidsproblemen. Politici die zich zorgen maken over de dalende geboortecijfers moeten zich concentreren op het aanpakken van deze onderliggende oorzaken, in plaats van te proberen mensen te dwingen meer seks te hebben. De oplossing gaat niet over het bevorderen van promiscuïteit; het gaat over het creëren van een wereld waarin jonge mensen zich veilig en geborgen voelen om een vervullend leven te leiden – hoe dat er ook uit mag zien
