Obserwacje sugerują, że międzygwiazdowa kometa 3I/ATLAS może wykazywać niebieskawe zabarwienie, co oznacza, że naukowcy po raz trzeci zauważyli potencjalną zmianę koloru tego niezwykłego gościa. Chociaż poprzednie zmiany koloru okazały się tymczasowe, najnowsze osiągnięcie wymaga ciągłego monitorowania w miarę wyłaniania się komety zza Słońca.
Wyjątkowy międzygwiezdny podróżnik
3I/ATLAS, trzeci obiekt międzygwiezdny odwiedzający nasz Układ Słoneczny, stwarza ekscytującą możliwość badania materiału spoza naszej gwiazdy. Odkryta na początku lipca kometa poruszała się z prędkością ponad 210 000 km/h i jest potencjalnie jedną z najstarszych komet, jakie kiedykolwiek zaobserwowano. Naukowcy uważają, że została wyrzucona ze swojego macierzystego układu na skraju Drogi Mlecznej miliardy lat temu – być może ponad 7 miliardów – i od tego czasu dryfuje w przestrzeni międzygwiazdowej.
Aktualna trajektoria i niedawne pojaśnienie komety
Po zbliżeniu się do Marsa w październiku 3I/ATLAS spędził kilka tygodni po drugiej stronie Słońca, skutecznie ukrywając się przed ziemskimi teleskopami. Jednak teraz znów pojawia się w polu widzenia. Kometa osiągnęła swój najbliższy punkt Słońca (peryhelium) 29 października, osiągając odległość 210 milionów kilometrów – czyli około 1,4 razy dalej od Słońca niż Ziemia. Warto zauważyć, że tuż przed tym badacze analizując dane ze statku kosmicznego zdolnego do obserwacji komety zidentyfikowali znaczny wzrost jasności – taki, którego nie można w pełni wytłumaczyć bliskością komety do Słońca.
Ponadto ta sama analiza ujawniła, że kometa wydaje się teraz „wyraźnie bardziej niebieska niż Słońce” – co jest nieoczekiwaną obserwacją, ponieważ wcześniej nie obserwowano niebieskiego odcienia. Naukowcy podejrzewają, że zmiana koloru jest spowodowana wyciekiem z powierzchni komety określonego gazu, np. tlenku węgla lub amoniaku. Należy zauważyć, że to badanie nie zostało jeszcze poddane recenzji i konieczne są niezależne obserwacje, aby potwierdzić niebieskie zabarwienie.
Historia zmiany koloru
Ten najnowszy niebieski odcień nawiązuje do wzorca zmian kolorów w 3I/ATLAS. Wstępne obserwacje w lipcu ujawniły czerwony kolor, prawdopodobnie spowodowany wybuchem pyłu uwolnionego z powierzchni komety. We wrześniu kometa na krótko stała się zielona, prawdopodobnie z powodu obecności w śpiączce dwuwęglika lub cyjanku.
Jednak te wcześniejsze zmiany koloru były tymczasowe, a przyczyna tej przemijania pozostaje niejasna. Nie wiadomo, czy ten nowy niebieski odcień będzie się utrzymywał, zależy to od przyszłych obserwacji.
Obserwacja komety – i czego się spodziewać
W nadchodzących tygodniach 3I/ATLAS będzie coraz bardziej widoczny dla obserwatorów na półkuli północnej w miarę przemieszczania się po nocnym niebie na północ. Choć nie będzie ona widoczna gołym okiem, do jej obejrzenia potrzebny będzie teleskop lub lornetka.
Kometa osiągnie najbliższy punkt Ziemi 19 grudnia, w odległości 270 milionów kilometrów – czyli około 1,8 razy dalej od Słońca niż Ziemia. Do tego czasu naukowcy będą mogli przeprowadzić bardziej szczegółowe badania. Ponadto oczekuje się, że dwie sondy kosmiczne Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) przelecą przez długi ogon komety, zanim opuści ona nasz Układ Słoneczny.
Niezwykłe funkcje i trwające badania
Od czasu swojego odkrycia 3I/ATLAS ujawnił już kilka intrygujących cech, w tym nadmiar dwutlenku węgla, wysoki współczynnik wyciekania wody i tajemniczy „przeciwogon”. Naukowcy spekulują, że jego lodowa skorupa mogła zostać zmieniona przez miliardy lat wystawienia na działanie promieni kosmicznych, co utrudnia śledzenie jej pochodzenia. Potrzebne są dalsze badania, aby zrozumieć skład komety i to, jak może ona rzucić światło na powstawanie planet w innych układach gwiezdnych.
Podsumowując, przejściowe zmiany koloru zaobserwowane wokół międzygwiazdowej komety 3I/ATLAS podkreślają złożoność tych ciał niebieskich i trudności w ich badaniu. Ciągłe obserwacje i analizy obiecują ujawnić więcej informacji na temat tego niezwykłego gościa i jego podróży przez nasz Układ Słoneczny, potencjalnie otwierając nowe możliwości zrozumienia wszechświata wykraczającego poza nasz własny.
