Naukowcy odkryli wskazówki dotyczące powstawania Księżyca w niektórych z najstarszych skał Ziemi znalezionych w głębinach Australii Zachodniej. W niedawnym badaniu przeprowadzonym na Uniwersytecie Australii Zachodniej (UWA) przeanalizowano liczące 3,7 miliarda lat kryształy skalenia ze skał anortozytowych w rejonie Murchison, zapewniając wgląd w początki Ziemi i potencjalnie potwierdzając panującą teorię pochodzenia Księżyca.
Czym są anortozyty i dlaczego są ważne?
Anortozyty to rodzaj skał magmowych składających się głównie ze skalenia plagioklazowego. Są wyjątkowo rzadkie na Ziemi, ale zaskakująco powszechne na Księżycu. Ta wspólna cecha geologiczna silnie sugeruje związek między dwoma ciałami niebieskimi. Anortozyty powstają, gdy stopiona magma powoli ochładza się głęboko w powierzchni, umożliwiając wzrost dużych, wzbogaconych chemicznie kryształów i zachowanie informacji o ich środowisku. Niezwykłe zachowanie tych starożytnych skał na przestrzeni miliardów lat pozwala naukowcom na dokładne ich datowanie i uzyskanie wglądu w wczesną skorupę ziemską.
Dekodowanie starożytnego płaszcza
Aby odkryć tajemnice kryjące się w tych skałach, badacze pod kierownictwem doktorantki Matildy Boyce zastosowali wyrafinowane techniki analityczne. Skoncentrowali się na izolowaniu świeżych płatów kryształów skalenia plagioklazów, skutecznie oddzielając i badając izotopowy odcisk palca starożytnego płaszcza – półstopionej warstwy pod skorupą ziemską. Te proporcje izotopów zapewniają bezpośredni obraz chemii wnętrza Ziemi miliardy lat temu.
Późniejszy początek wzrostu kontynentalnego
Analiza wykazała, że wzrost skorupy kontynentalnej Ziemi nie rozpoczął się natychmiast po uformowaniu się planety. Zamiast tego zaczęło się później, około 3,5 miliarda lat temu – prawie miliard lat po narodzinach Ziemi. Podważa to wcześniejsze założenia dotyczące tempa wczesnego rozwoju kory mózgowej.
Niesamowite połączenie księżycowe
Najbardziej intrygującym odkryciem było bliskie podobieństwo między sygnaturami izotopowymi australijskich skał a próbkami zebranymi podczas misji NASA na Księżyc. To podobieństwo stanowi silne wsparcie dla „teorii uderzenia giganta” dotyczącej powstania Księżyca. Teoria ta sugeruje, że obiekt wielkości Marsa zderzył się z wczesną Ziemią około 4,5 miliarda lat temu. Zderzenie wyrzuciło w przestrzeń ogromną ilość materii, która ostatecznie połączyła się, tworząc Księżyc.
„Nasze porównanie potwierdziło, że Ziemia i Księżyc miały ten sam początkowy skład około 4,5 miliarda lat temu” – wyjaśnił Boyce. „To potwierdza teorię, że planeta zderzyła się z wczesną Ziemią, a zderzenie o wysokiej energii doprowadziło do powstania Księżyca”.
Wyjątkowa okazja do zbadania przeszłości Ziemi
Rzadkość nienaruszonych skał z tej starożytnej epoki sprawia, że to odkrycie jest niezwykle cenne. Te starożytne minerały zawierają potencjalny zapis chemii pozostawionej przez kataklizmiczne uderzenie, w wyniku którego powstał Księżyc — istotne ogniwo między początkami Ziemi a powstaniem jej Księżyca. Badania dostarczają wyjątkowego i cennego wglądu w wyłaniającą się przeszłość Ziemi, wzmacniając naszą wiedzę na temat historii geologicznej planety i sił, które ją ukształtowały.
Naukowcy uważają, że to połączenie między Ziemią a Księżycem może dostarczyć kluczowych dowodów pozwalających zrozumieć, w jaki sposób powstają i ewoluują planety.
